nusabali

Pekak Gejer Ngambul

  • www.nusabali.com-pekak-gejer-ngambul

Uli cerik Pekak Gejer magaé ka carik. Sotaning turunan dadi petani, Pekak Gejer biasa maubuhan. Ubuh-ubuhanné magenepan. Sakéwala, ané kasayangang tusing ada lén tekén sampi.

Ngubuh sampi pinaka cihna dadi petani. Yén tusing ngubuh sampi sinah kondén jangkep pula paliné dadi petani. 

Sampiné mawiguna pesan di kulawargané Pekak Gejer. “Ri kala matekap ka carik, ia ané mragatang. Ia mapugala di tebihan cariké. Tainé kaanggo nganyanyadin carik wiadin tegalé. Ngubuh sampi lua cara ngelah céléngan. Makelo ubuh, ia lakar manakan. Panakné ané muani adep mael. Ané lua lakar ngedénang, dadi endahang. Di kepépété sing ngelah bekel, dadi adep pada payu maitungan,” buka kéto pikenohné Pekak Gejer. 

Sampiné ngranaang kulawargané nyidaang nutug aab gumi, yadiastun idup sadarana. Ento mawinan, Pekak Gejer sesai mituturin cucuné apang seleg miara sampiné. “Yan, selegang ngangonang sampiné. Ingetang masi ngaritang padang, apang tusing kanti makenta sampiné!” buka kéto pabesenné Pekak Gejer.

Sakéwala, cucuné pepes nungkasin. “Tiang tusing cumpu, Kak lakar idup terus-terusan dadi petani, dadi pangangon sampi. Tiang dot cara anak truna janiné, ané gaul, tur masekolah tegeh-tegeh. Manian, tiang dot dadi pegawé negeri apang stata mapanganggo kedas tur bungah. Pegawé negeri ento tusing magaé kasar, pipis abulan pasti ngelah,” buka kéto pasaut cucuné.

Mireng pasaut cucuné buka kéto, Pekak Gejer bengong. Ia negak mapangsegan. Pekak Gejar lantas bangun masambangan di jelanan umahné, sambila masaut, “Yén kéto, di menék ajin baasé da baanga méméné ngrémon.” 

Mantuné ané malebengan di paon masaut, “Kénkénang tiang sing ngrémon, Pa. Pianak Bapané gegaéné tuah madagang benang. Pragat benang kaja, benang kelod, tusing ngasilang apa. Tiang ngandelang nunas baas tekén bapa. Di tusingé genep lakar daar, anggo madresta, marahinan, pamuputné masi meli buin baas.”

“Kénkénang ngelah panak orahin ngubuh sampi tusing nyak. Ajakin magaé ka carik masi lek koné. Tamat ben nyekolahang SMA, kadén lakar nyansan ngerti, nyansan dueg ajak mapaitungan ngarap carik tatamian anak lingsir. Né, mabalik kimud. Nagih magaé apang bersih, nekaang pipis liu. Ia engsap tekén pajalan bapaé, sida ben nyekolahang pianak, ada tami cara jani ulian Pekak magaé ka carik, ajak ngubuh sampi,” buka kéto Pekak Gejer masaut matadah maselselan.

“Tiang masi suba nuturin, apang milu ngubuh sampi cara bapa. Apang nyak milu magaé ka carik. Sakéwala, cara munyin bapaé, ia ngaku lek nyemak gaé buka kéto tamatan SMA. Enceb ai, ia pragat mulih. Das lemah bisa mara teka. Ia ngaku dadi tim suksés. Sabilang wai koné ngateh calon masimakrama. Sakéwala né abana mulih pragat punyah tekén utah. Tusing ngelah saut dadiné tiang,” mantuné Pekak Gejer masadu maselselan. 

Cucuné Pekak Gejer ané uli tuni madingehang, lantas milu masaut, “Ento ngranaang tiang dot masekolah apang tegeh. Yén masekolah neked SMA cara i bapa, masi kéweh ngalih gaé.”

“Pekak suba tusing kuat magaé ka carik. Ngaritang sampiné padang masih suba tusing kuat. Yén buka kéto pikenoh Gedéné, nyén lakar nugtugang ngarap cariké?” matakon Pekak Gejer. 

“Luungan cariké adep, Kak. Meliné depositoang, bunga-bungané anggo mekelin tiang masekolah,” élah, aluh pasaut cucuné.

Ningeh pasaut cucuné buka kéto, nugdag tangkahné Pekak Gejer. Saumur-umur, mara jani ningeh munyi buka kéto. Tur, ané mamunyi ento cucuné padidi. “Kénkén ya pianak mantuné mituturin panakné adi buka kéné ya makeneh?” Pekak Gejer ngrémon nyambil pesuan ka ampik umahné. 

Ningeh matuané ngrémon buka kéto, mantunné buin pesuan jelanan. Ia lantas nyautin munyiné Pekak Gejer. “Pa, tiang tusing taén nyen ngajahin cucun bapaé mamunyi kéto. Ija kadén ia maan ajah-ajahan buka kéto. Pang salahang Widhi tiang tusing taén ngurukang buka kéto,” masaut mantunné. 

“Yén mula Luh tusing taén ngajahin pianak makeneh buka kéto, da to sangetanga. Da pesan misi nyabcab Widhi. Bapa percaya tekén Luh. Mirib I Gedé maan uruk-urukan uli timpalné. Yén sing kéto, ento HP-né anggona guru,” Pekak Gejer nampénin pasaut mantunné.

“Nggih, Pa. Belog tiang ngajahin pianak. Aksamaang kabelogan tiangé,” mantunné Pekak Gejer sedih maselselan. Ia negak di ampiké, ngembeng-ngembeng yéh paninggalanné. Ia mapamit ajak matuanné, lantas mabalik ka paon.

Pekak Gejer lantas nyemak arit lan kampil. Yadiastun suba lingsir, Pekak Gejer nyaatang ngalihang sampiné mamaan. Ia inget ngelah padang di pundukan carikné. Unjan pajalanné ka carik. Munyin cucuné ngaé sirahné puruh, kenehné diambang-diambung. Ia nyaatang ngarit apang sing makenta sampiné. 

Suud ngarit, padangé kaentungin sampiné. Pekak Gejer lantas glayah-glayah di kubuné matatakan tikeh, magaleng somi. Yadiastun buka kéto, kenehné tis. Anginé nyirsir nyliksik bolong dingding kubuné. Iusané tis pesan, nungkulang kenehné né sebet. Pekak Gejer ngedat ngidem metékin iga-iga kubuné.

“Pa, ada buat pesan lakar raosang tiang né jani,” pianakné ngadosdos negak nyatua buka kéto.

“Apa ané buatang cai, Yan? Tegarang sambatang pang pedas bapa nawang,” masaut Pekak Gejer.

“Baang icang ngadep cariké nah, Pa? Lamun tusing kabaang, tegalé jumah kar adep!” cemped pangidih pianakné.

“Nak lakar ngujang cai kanti ngadep tanah kas kaya? Marasa taén cai meli? Apa suba ada gunakayan cainé kanti jani katamaang ajak pianaké? Kadi rasa SPP-né Gedé nu pepesan bapa mayahin,” Pekak Gejer masaut ngejer.

“Icang dot ngelah gagaén, Pa. Né jani mungpung ada kasempatan gagaén luung tanjénina icang. Yén suba icang selamet maan, buin kudang tanding bapa nagih carik wiadin tegal, lakar beliang. I Gedé cucun bapané masi lakar sekolahang ka Jawa. Ditu ia apang malajah ngalih pengalaman,” élah pasaut pianakné.

“Gagaén apa adana lakar alih cai, kanti nagih ngadep gumi?” Pekak Gejer balik matakon.
“Icang lakar nyalon, Pa?” bawak pasaut pianakné.

“Apa madan kéto? Bapa tusing ngerti madan gagaén kéto,” tandruh Pekak Gejer.

“Calon anggota DPR, Pa. Pokokné gagaén kerén to, Pa!” enteg sebeng pianakné masaut.

Pekak Gejer ngadébras bangun. Paninggalanné kucek-kuceka. Angkihanné nurdar. Ia lantas nyemak yéh agelas, kainem sambila negak di balén kubuné. Anginé nu nyirsir, tusing ja buin ngetisin keneh. Pekak Gejer simuh tekén unduké ané alamina busan. Lemah ia ngipi jelé. Ia takut sajan-sajan ipianné nepén. Pekak Gejer lantas ngenjit roko pilitan. Ia mapaitungan.

“Yén kéné unduké, cariké lakar alihang panyakap. Apang ada ané seleg ngarap tetamian anak lingsir,” Pekak Gejer makeneh nylametang carikné. “Mani sedeng melaha dina Beteng, sampiné lakar dandan ka Pasar Bebandem. Icang suud suba ngubuh sampi. Icang lakar ngubu di tegalé, sambilang ngubuh siap,” buka kéto ia marencana. Ia inget, ri kala rahinan, ramé kramané nakonang pitik lakar pacaruan. “Icang lakar dadi saudagar pitik. Lakar ngubuh pitik manca warna. Sabulu apa ja aliha baan kramané, icang apang ngelah. Kanggoang amun né malu dadi pangangon sampi.” Pekak Gejer suud ngubuh sampi. 7

Komentar