nusabali

'Pasisi Sanur' lan 'Segara Sanunsantara' Madé Sanggra

  • www.nusabali.com-pasisi-sanur-lan-segara-sanunsantara-made-sanggra

Makebieng ring uleng, makebiah ring ulah, makebiet ring nyet, nampénin Bulan Bahasa Bali V Provinsi Bali 01-28 Fébruari 2023 matetuek Segara Kerthi: Campuhan Urip Sarwa Prani.

Segara genah tirta amreta, pinaka pangawit sapisanan pabuncit, wiwit sangu urip, wastu patut kakértiang kasuciang kalestariang. Acara kadagingin makudang parikrama, utsawa (féstival), widyatula (seminar), kriyaloka (lokakarya), rékāksara (paméran), lan wimbakara (lomba).

Bungah ring manah, doning silih kalih wimbakara warsané puniki, saksat taler nyambat sara reraman titiang Madé Sanggra, sampun rumaga déwa hyang ngayah ring jagat sunia. Puisi reriptan anak lingsir titiang Pasisi Sanur kanggén puisi wajib ring wimbakara ngwacén puisi, lan Segara Sanusantara kanggén puisi wajib ring wimbakara musikalisasi puisi.

Maweweh bangga ring angga, doning para pamilet makakalih wimbakara inucap, truna-truni/yowana/kaum milénial sajebag Bali, kapungkurwekasan pacang dados wwang pangrajeg wwong panyegjeg aksara, basa, sastra Bali. Ngwacén puisi kasarengin 25 diri, musikalisasi puisi kasarengin 23 group (5 kantos 7 diri soang-soang group) sajebag Bali.

Bangga, bungah, kebieng, kebiah manah titiang pinaka silih tunggil pangoneng aksara basa sastra Bali, katinutin jengah. Basa Bali pinaka basa ibu, katah alit-alité iwang, nyaplir ngwacénan makudang kruna lumrah ring pakraman. Minab ko truna-truni asin durung tatas, sakémawon guru-guru pembimbing/panuntun, wwang Bali mabasa Bali, taler kirang tlektek.

I Madé Sugianto silih tunggil panuréksa/juri ngwacénin puisi maosang, akéh truna-truni pamilet lomba iwang ngwacénin, pamekas kruna-kruna sané nganggén aksara ‘e’, pantaraning masuara ‘e’ pepet utawi ‘é’ taléng. “Sujatiné ring sesuratan puisi wajib Pasisi Sanur pakardin Madé Sanggra punika sampun jangkep panganggé aksarané, nénten nganggén guét ring ajeng aksara ‘e’ wastu masuara ‘e’ pepet, lan kadagingin guét ring luhur aksara ‘e’ wastu dados ‘é’ lamakana patut kawacén ‘é’ taléng.

Panuréksa sané sapisanan Perbekel Désa Kukuh punika ngicénin conto. Kruna ‘nengok’ ring lengkara ‘ulamé nengok dados jokot’ kawacén ‘ulamé néngok dados jokot’. Kruna ‘bendégané lega bagia’ raris kawacén ‘béndégané lega bagia’. Malih ‘pasisiné mapanggel-panggel’ kawacén ‘pasisiné mapenggel-penggel’.

“Cutet para pamilet lan panuntun kari gamang, bari, ragu-ragu, ndikapan ‘a’ tetep kawacénin ‘a’, ndikapan kawacénin ‘e’. Ndikapan ‘e’ tetep kawacénin ‘e’ ndikapan kawacénin ‘é’,” baos I Madé Sugianto.

Yén kadi asapunika kawéntenannyané, kamanah antuk titiang patut kawéntenan kriyaloka riin majeng ring para pamilet lan panuntun indik tata-titi ngwacénin puisi. Mangda silih tunggil panuréksa pinaka narawakia. Yén asapunika antuk niténin, pastika sida ngidikang meminimalisir kiwangan-kiwangan sakadi ring ajeng. Dumugi.

Indiké sakadi punika tlektekang titiang pinaka silih tunggil panuréksa, wénten ring wimbakara musikalisasi puisi warsa 2022. Katah truna-truni pamilet iwang ngwacénin kruna sané madaging aksara ‘a’ lan ‘e’. Punika mawinan warsa 2023 kawéntenan kriyaloka riin sadurung mawimbakara. Wastu tan wénten malih sané iwang ngwacénin, napimalih ring sesuratan sampun tatas pisan pantaraning ‘e’ lan ‘é’.

Makudang tetuek sida kincepang kagungan segara ring Pasisi Sanur lan Segara Sanusantara. Pasisi mangkin bina kayéng dangu. Riin pasisi bet tenget madurgama ngresin manah, genah malasti. Mangkin galang maglandaran, resik doning kakawasa olih investor kantos tan wénten genah krama malasti. Mangkin pasisi kapanggel-panggel, kawangunin hotél tegeh-tegeh. Riin jukung kanggén ngrereh ulam, mangkin jukung kanggén ngrereh toris.

Napiké sameton angira-ira segara-segara masahang pulo sanusantara? Makadi Segara Rupek masahang Jawi-Bali, Segara Lombok masahang Bali-Lombok, Selat Sunda masahang Jawi-Sumatra? Sujatiné ten. Kasurat ring Segara Sanusantara malah ngiket para dwipa, ngakit pulo pulina, boya masah pradésa, ya asrah ngéka nusa. Lengkara-lengkara inucap negesang segara-segara sanusantara boya masahang pulo-pulo, malah sat ngatepang pulo- pulo, wastu élah kramané wara-wiri megat segara. Katlatarang taler kruna kembar buncing jalada-jaladi gulem- segara. Gulem-sabeh-segara-gulem-sabeh-segara-gulem.

Sapunika kotamaning segara, nepék pisan tetuek Segara Kerthi, Campuhan Urip Sarwa Prani, nyuciang nglestariang segara mapan ring segara genah tirta amreta, mawiwit saking segara mawali ka segara, sangkan paraning segara.

I Madé Suarsa

Komentar